Khu công nghiệp sạch - Định hướng phát triển bền vững

Khu công nghiệp sạch là mô hình phát triển bền vững, được ưu tiên hàng đầu tại Việt Nam trong bối cảnh thu hút đầu tư chất lượng cao. Đây là giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống. Bài viết sẽ giải đáp khu công nghiệp sạch là gì, tiêu chuẩn hoạt động và cập nhật tình hình các dự án trọng điểm như khu công nghiệp sạch Sóc Sơn và khu công nghiệp sạch Hưng Yên.

Khu công nghiệp sạch là định hướng phát triển bền vững trong tương laiKhu công nghiệp sạch là định hướng phát triển bền vững trong tương lai

Khu công nghiệp sạch là gì?

Khu công nghiệp sạch (Green Industrial Park/Eco-Industrial Park) là mô hình KCN được xây dựng và vận hành dựa trên các nguyên tắc giảm thiểu tối đa tác động tiêu cực đến môi trường, tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên, năng lượng, và áp dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường.

Khu công nghiệp sạch có những đặc trưng cơ bản sau:

  • Ngành nghề: Tập trung thu hút các ngành công nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin, năng lượng tái tạo, chế biến thực phẩm sạch và các ngành công nghiệp ít phát thải.
  • Quản lý chất thải: Áp dụng hệ thống xử lý nước thải, rác thải và khí thải đạt tiêu chuẩn nghiêm ngặt, hướng tới mô hình kinh tế tuần hoàn.
  • Hiệu quả năng lượng: Sử dụng năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió), tối ưu hóa thiết kế nhà xưởng để tận dụng ánh sáng tự nhiên và tiết kiệm điện năng.
  • Các khu công nghiệp sạch ưu tiên sử dụng năng lượng tái tạo

Các khu công nghiệp sạch ưu tiên sử dụng năng lượng tái tạo

Tiêu chuẩn khu công nghiệp sạch tại Việt Nam

Theo Bộ Kế hoạch & Đầu tư, để được công nhận là KCN sinh thái – KCN sạch, dự án cần đạt các tiêu chí sau:

Hạ tầng và thiết kế

  • Diện tích cây xanh: Tối thiểu 25% tổng diện tích khu công nghiệp là diện tích cây xanh.
  • Thiết kế: Sử dụng vật liệu xây dựng thân thiện môi trường và có thẩm mỹ.
  • Khoảng cách an toàn: Đảm bảo dải cây xanh cách ly xung quanh khu công nghiệp, với chiều rộng tối thiểu 10 mét theo QCVN 01:2021/BXD.
  • Hệ thống kỹ thuật: Khuyến khích hạ ngầm hệ thống điện, có hệ thống phòng cháy chữa cháy, xử lý nước thải tập trung và tái sử dụng nước.

Sử dụng tài nguyên hiệu quả

  • Sản xuất sạch: Tối thiểu 20% doanh nghiệp trong khu công nghiệp áp dụng các giải pháp sử dụng tài nguyên hiệu quả và sản xuất sạch hơn.
  • Năng lượng tái tạo: Khuyến khích sử dụng năng lượng tái tạo và điện áp mái trong hoạt động sản xuất.
  • Giảm thiểu phát thải: Hạn chế đáng kể lượng khí thải CO2, tạo khả năng sản xuất tín chỉ carbon.

Liên kết cộng sinh công nghiệp

  • Hợp tác sản xuất: Các doanh nghiệp trong khu công nghiệp hợp tác với nhau để sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên, xử lý và tái chế chất thải.
  • Chia sẻ công nghệ: Chia sẻ các giải pháp công nghệ, quản lý và đổi mới sáng tạo.

Khu công nghiệp sạch cần đáp ứng tiêu chuẩn về nước thải, năng lượng, khí thải

Khu công nghiệp sạch cần đáp ứng tiêu chuẩn về nước thải, năng lượng, khí thải

Các dự án khu công nghiệp sạch trọng điểm tại miền Bắc

Các khu công nghiệp sạch đang là tâm điểm thu hút vốn FDI, đặc biệt tại Hà Nội và Hưng Yên. Dưới đây là thông tin chi tiết về các tụ điểm công nghiệp sạch nổi bật.

Khu công nghiệp sạch Sóc Sơn, Hà Nội

  • Địa chỉ: Xã Minh Trí và xã Tân Dân (Thuộc huyện Sóc Sơn cũ)
  • Quy mô: 323,9ha
  • Ngành nghề chính: Công nghiệp điện tử, cơ khí, sản xuất ô tô,...

Dự án này sở hữu vị trí vàng trong vùng quy hoạch công nghiệp phụ trợ của Thủ đô. Nằm trong tổ hợp phát triển logistics hàng không, dự án chỉ cách sân bay quốc tế Nội Bài khoảng 10 - 15 km (khoảng 20 phút di chuyển), tạo lợi thế tối đa cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa giá trị cao, cần tốc độ vận chuyển nhanh chóng.

Về tiến độ, UBND Hà Nội đang quyết liệt đẩy nhanh công tác giải phóng mặt bằng khu công nghiệp sạch Sóc Sơn, đặt mục tiêu hoàn tất hơn 90% diện tích vào quý IV/2025. Song song đó, việc khởi công xây dựng đường vào khu công nghiệp sạch Sóc Sơn đã được lên kế hoạch vào đầu năm 2026, đảm bảo kết nối đồng bộ với hệ thống đường cao tốc, sẵn sàng đón làn sóng đầu tư công nghệ cao vào Hà Nội.

Khu công nghiệp sạch Sóc Sơn Hà Nội

Khu công nghiệp sạch Sóc Sơn Hà Nội

Khu công nghiệp Sạch Hưng Yên

  • Địa chỉ: Xã Bình Định và xã Xuân Trúc
  • Quy mô: 143,08ha
  • Ngành nghề chính: Điện tử chính xác, dược phẩm, công nghệ thực phẩm, kho lạnh, logistics,...

Khu vực khu công nghiệp sạch Ân Thi Hưng Yên có vị trí chiến lược tại cửa ngõ phía Đông Hà Nội, với khả năng kết nối cao với Cao tốc Hà Nội – Hải Phòng và Quốc lộ 38, rút ngắn thời gian vận chuyển hàng hóa đến Cảng Hải Phòng và các cửa khẩu phía Bắc.

Dự án được đầu tư hạ tầng hiện đại theo tiêu chuẩn LEED Silver (chứng nhận công trình xanh quốc tế), nổi bật với cam kết về hệ thống xử lý nước thải tuần hoàn 100% và mật độ cây xanh cao. Việc tập trung vào các ngành điện tử, công nghệ thông tin và chế tạo máy móc chính xác, tránh các ngành gây ô nhiễm môi trường, khẳng định định hướng thu hút FDI chất lượng cao của Hưng Yên.

Khu công nghiệp Sạch Hưng Yên

Khu công nghiệp Sạch Hưng Yên

Khu công nghiệp Quế Võ mở rộng 2, Bắc Ninh

  • Địa chỉ: Phường Phương Liễu, phường Bồng Lai và xã Chi Lăng
  • Quy mô: Khoảng 140,34 ha
  • Ngành nghề chính: Công nghiệp điện tử, linh kiện bán dẫn, công nghiệp phụ trợ.[b]

UBND tỉnh Bắc Ninh vừa ban hành Quyết định số 144/QĐ-UBND phê duyệt đồ án Quy hoạch phân khu Khu công nghiệp Quế Võ mở rộng 2, tỷ lệ 1/2000. Đây là khu công nghiệp mới được định hướng phát triển theo mô hình xanh – tuần hoàn – bền vững, góp phần thúc đẩy công nghiệp công nghệ cao và thương mại điện tử trên địa bàn.

Theo quy hoạch được duyệt, KCN Quế Võ mở rộng 2 có diện tích khoảng 140,34 ha, nằm tại khu vực cửa ngõ phía Đông Bắc Ninh, thuận lợi kết nối với đường ĐT.287, ĐT.291 và Quốc lộ 18, rút ngắn thời gian vận chuyển tới Hà Nội, Hải Phòng và các cửa khẩu phía Bắc.

Việc phê duyệt KCN Quế Võ mở rộng 2 không chỉ góp phần hoàn thiện mạng lưới khu công nghiệp Bắc Ninh, mà còn tạo thêm quỹ đất sạch, đồng bộ hạ tầng, sẵn sàng đón dự án công nghệ cao, hiện thực hóa mục tiêu đưa Bắc Ninh trở thành trung tâm công nghiệp hiện đại và phát triển bền vững của vùng Thủ đô.

Bản đồ quy hoạch khu công nghiệp Quế Võ mở rộng 2 tỉnh Bắc Ninh

Bản đồ quy hoạch khu công nghiệp Quế Võ mở rộng 2 tỉnh Bắc Ninh

Chính sách phát triển khu công nghiệp sạch tại Việt Nam

Trong những năm gần đây, Chính phủ Việt Nam đã xác định rõ chuyển đổi từ mô hình khu công nghiệp truyền thống sang khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp sạch là một nhiệm vụ trọng tâm trong chiến lược phát triển công nghiệp bền vững đến năm 2030, tầm nhìn 2050.

Một số văn bản và chính sách nổi bật bao gồm:

  • Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh (2021 - 2030): Đặt mục tiêu giảm tối thiểu 15% lượng phát thải khí nhà kính và khuyến khích doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 14001, LEED, EDGE, EIP.
  • Thông tư 01/2024/TT-BKHĐT của Bộ Kế hoạch và Đầu tư: Hướng dẫn chi tiết về tiêu chí, quy trình đánh giá, công nhận khu công nghiệp sinh thái và doanh nghiệp sinh thái, nhằm tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho nhà đầu tư.
  • Nghị định 35/2022/NĐ-CP: Đây là văn bản pháp lý quy định chi tiết về quản lý KCN và KKT, trong đó có các tiêu chí cụ thể của KCN sinh thái, đưa ra các ưu đãi và hỗ trợ cho các dự án áp dụng mô hình cộng sinh công nghiệp.

Một số chính sách thể hiện quyết tâm của Nhà nước trong việc thu hút dòng vốn FDI chất lượng cao, đồng thời nâng cấp hạ tầng công nghiệp theo hướng thân thiện môi trường và trung hòa carbon:

  • Miễn, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm đầu và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo.
  • Hỗ trợ vay vốn ưu đãi từ các quỹ bảo vệ môi trường, quỹ phát triển xanh hoặc các tổ chức quốc tế như UNIDO, GIZ, JICA.
  • Ưu tiên tiếp cận quỹ đất và thủ tục đầu tư nhanh gọn hơn đối với dự án áp dụng công nghệ sạch, năng lượng tái tạo.
  • Nhà nước hiện có nhiều chính sách nổi bật để thúc đẩy phát triển khu công nghiệp sạch

Nhà nước hiện có nhiều chính sách nổi bật để thúc đẩy phát triển khu công nghiệp sạch

Xu hướng phát triển khu công nghiệp sạch tại Việt Nam

  • Chuyển đổi KCN hiện hữu sang sinh thái: Nhiều địa phương như Bắc Ninh, Hải Phòng, Hưng Yên, Đồng Nai, Bình Dương đang từng bước cải tạo hạ tầng, bổ sung hệ thống xử lý nước thải tuần hoàn và năng lượng mặt trời, hướng tới tiêu chí “khu công nghiệp xanh – thông minh”.
  • Tăng cường cộng sinh công nghiệp: Doanh nghiệp trong cùng khu vực chia sẻ tài nguyên, năng lượng có thể giúp giảm phát thải và chi phí vận hành 10 - 20%/năm.
  • Ứng dụng chuyển đổi số và IoT trong quản lý môi trường: Nhiều KCN mới áp dụng hệ thống quan trắc môi trường online, giám sát năng lượng thông minh, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất và cảnh báo sớm ô nhiễm.
  • Phát triển KCN gắn với đô thị xanh và logistics thông minh: Các mô hình mới như KCN – Đô thị – Dịch vụ đang được thúc đẩy ở các địa phương có quỹ đất lớn như Thái Nguyên, Nghệ An, Bình Dương, Đồng Nai. Mô hình này giúp tạo việc làm, nhà ở, dịch vụ đồng bộ cho người lao động.
  • Hợp tác quốc tế và đầu tư công nghệ cao: Nhiều tập đoàn nước ngoài như Samsung, Foxconn, Amkor, Lego, Pandora đang lựa chọn các KCN đạt chuẩn xanh (như VSIP, DEEP C, Yên Phong 2C) để đầu tư nhà máy trung hòa carbon, sử dụng 100% năng lượng tái tạo.
  • Khu công nghiệp sạch tại Việt Nam phát triển theo hướng tăng cường cộng sinh, gắn liền với đô thị xanh, logistics thông minh và đầu tư công nghệ cao

Khu công nghiệp sạch tại Việt Nam phát triển theo hướng tăng cường cộng sinh, gắn liền với đô thị xanh, logistics thông minh và đầu tư công nghệ cao

Khu công nghiệp sạch là xu hướng tất yếu, mang lại lợi ích kép cho cả kinh tế và môi trường. Các dự án đang triển khai như KCN sạch Sóc Sơn và KCN sạch Ân Thi Hưng Yên là minh chứng rõ ràng nhất cho định hướng phát triển này, khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc thu hút đầu tư chất lượng cao.

Truy cập vào website https://dulongip.vn/ để cập nhật thêm nhiều thông tin chi tiết và hữu ích về tính hình phát triển các khu công nghiệp.

Để lại bình luận của bạn

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *